Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 90 proc. i zużycia paliw kopalnych o 80 proc. już do 2040 roku – to najnowszy cel klimatyczny Komisji Europejskiej dla całej UE. Jego osiągnięcie, zdaniem „unijnego rządu”, będzie możliwe m.in. dzięki szerokiemu wykorzystaniu technologii małych reaktorów jądrowych (SMR). Pierwszy z nich, opracowywany przez Orlen Synthos Green Energy, może stanąć w Polsce jeszcze w tej dekadzie.

ORLEN analizuje obecnie już tylko dwa warianty dotyczące inwestycji w rozbudowę Kompleksu Olefin III, która realizowana jest w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku – optymalizację projektu, zatrzymanie projektu lub jego czasowe wstrzymanie. To największa inwestycja petrochemiczna w Europie w ciągu ostatnich 20 lat. Wykonawcami są spółki Hyundai Engineering i Técnicas Reunidas.

Energa-Operator S.A. pozyskała ponad 7,5 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy na największy w historii spółki program modernizacji i cyfryzacji sieci energetycznej w północnej i środkowej Polsce. Modernizacja i budowa łącznie 21 tysięcy kilometrów sieci zwiększy bezpieczeństwo energetyczne kraju i wpłynie docelowo na niższe ceny energii dla odbiorców końcowych. Będzie to możliwe między innymi dzięki planowanemu przyłączeniu aż 9 GW źródeł odnawialnych o niewielkich kosztach zmiennych wytwarzania energii, wraz z magazynami energii. Program umożliwi także podłączenie do sieci 200 tysięcy nowych prosumentów. Wartość całego programu w perspektywie do 2035 roku to 40 mld zł.

Modułowe reaktory SMR są już dość powszechnie uważane za technologię, która może zastąpić konwencjonalną energetykę jądrową. Inwestuje w nią już wiele państw świata. Duże zainteresowanie widać też w Polsce. Jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny, według oficjalnych zapowiedzi w kraju może powstać ok. 100 SMR-ów. Pierwszy z nich zacznie działać prawdopodobnie na początku przyszłej dekady.

Zaawansowanie prac przy budowie nowej, wielkiej elektrowni parowo-gazowej w Ostrołęce (woj. mazowieckie) wyniosło na koniec listopada 2023 r. 57 proc. Turbina gazowa – ostatni kluczowy element turbozespołu powstającej w Ostrołęce elektrowni gazowo-parowej – została dostarczona na plac budowy. Wyprodukowane we francuskiej fabryce General Electric w Belfort urządzenie należy do najbardziej nowoczesnych, które montowane są w elektrowniach typu CCGT.

W ostanim roku niestety nie odnotowaliśmy fundamentalnych zmian, o których można byłoby powiedzieć, że istotnie przyspieszą polską transformację energetyczną. Wręcz przeciwnie, zanotowano regres. Liczymy na to, że skuteczna transformacja energetyczna stanie się jednym z priorytetów dla rządu wyłonionego po wyborach 15 października w Polsce.

W ramach ostatnich przygotowań do prac instalacyjnych na morzu, planowanych na koniec tego roku, produkowane są kluczowe komponenty inwestycji Baltic Power. Na Pomorzu powstają stacje elektroenergetyczne, które pozwolą odebrać energię z turbin i przesłać ją na ląd. Ważne elementy inwestycji powstają również w fabrykach zlokalizowanych między innymi w Szczecinie, Kluczborku i Żarach.